Lillehammer is een klein stadje ongeveer 180 km ten noorden van Oslo. De gemeente Lillehammer is op 1 januari 1838 gesticht. Het ligt in de Gunbrandsdalen vallei, een gebied van boeren en agrariërs.

Maar Lillehammer is vooral bekend door de Olympische Winterspelen van 1994. Overal in de stad vind je daar nog sporen van. Zoals ik al geschreven had, ligt de skischans vlak achter ons hotel. Omdat de meeste musea en winkels pas rond 11 uur opengaan, besloten we daar eerst naartoe te gaan.

En dat was echt ontzettend leuk. Vooral omdat er veel schansspringers aan het oefenen waren. Walter heeft even staan praten met een beroepsfotograaf en hij vertelde dat deze springers van tot de top van de Noorse en Duitse schansspringers behoorden, er zaten zelfs Olympische kanshebbers bij voor de spelen van 2022!

Er werd geoefend op 2 schansen. Die van de dames is 90 meter hoog en die van de heren 123 meter. Er ligt nu natuurlijk geen sneeuw, ze springen op kunstgrasmatten die regelmatig gesproeid worden. Naast de schans gaat er een trap omhoog, die zijn wij opgeklommen.

Niet helemaal naar de top maar naar de plek waar de mannelijke springers loskomen van de schans. De trap volgt de glooiing van de baan, dat gaat echt ontzettend steil. Ik heb niet gauw hoogtevrees, maar ik werd toch duizelig als ik naar beneden keek.

Maar wat een ontzettend machtig gezicht om die schansspringers te zien vliegen!! En dan van die enorme hoogte, je moet het maar durven. Het lijkt mij echt doodeng. We zijn hier redelijk lang blijven hangen, je blijft filmen en foto’s nemen als de springers omlaag gaan. Ze gaan zo ontzettend snel dat ze moeilijk te vangen zijn op foto of film. Maar echt, wat was dat indrukwekkend om te zien.

Daarna wilden we naar het Noors Olympisch museum gaan, nu we toch in de sfeer van de winterspelen zitten. Dit zat in een ontzettend groot gebouw met meerdere exposities. We begonnen bij een tentoonstelling over de verzameling Noors antiek van Anders Sandvig. Hij werd in 1862 geboren in Bud in Møre og Romsdal. Hij werkte eerst als leerling bij een juwelier in Kristiansund, waar hij vaak goudwerk voor tandartsen uitvoerde. Hij werd opgeleid tot tandarts in Kristiansund met een latere opleiding aan de Universiteit van Oslo en in Berlijn. Tijdens zijn verblijf in Duitsland werd bij hem tuberculose vastgesteld. In 1885 verhuisde hij naar Lillehammer om een tandartspraktijk te beginnen en zijn herstel te bevorderen. Op dat moment was hij de enige tandarts in Gudbrandsdalen. Tijdens een reis naar Skjåk in 1894 kwam hij tot het besef dat Noorse boeren hun culturele erfgoed nog niet waren gaan waarderen. Hij verwierf zijn eerste huis, een woonhuis gebouwd in 1764 in Skjåk. Het gebouw werd verplaatst naar het grote pand dat hij had in de buurt van Lillehammer. Tegen 1900 had hij zes antiquarische gebouwen en een groot aantal andere objecten. De stad Lillehammer legde een gebied vrij dat bekend staat als Maihaugen en kocht de collectie van Sandvig en richtte in 1904 de Sandvig-collecties op. Deze collecties zijn ontzettend mooi, van meubels tot zilverwerk, van wapens tot speelgoed, kleding, noem maar op. Sandvig werd aanvankelijk aangenomen als onbetaalde curator, maar werd later benoemd tot eerste directeur van het museum. Hij is dan ook de grondlegger van het openluchtmuseum Maihaugen.

Daarna liepen we door naar een ander stuk geschiedenis. Er was een tijdlijn uitgezet van het ontstaan van Noorwegen. Beginnend bij de ijstijd 10.000 jaar geleden loop je naar de steentijd, de ijzertijd, Vikingen, Middeleeuwen met de ziekte de pest. De industriële ontwikkeling, de oorlog met Zweden en Duitsland. Heel mooi aangelegd, meerdere keren met film en geluid.

En toen gingen we dan toch naar het Olympisch deel van het museum. Ook dit was weer met een tijdlijn uitgezet, het begon dus met de Grieken en zo langzaam door naar de huidige tijd. We zien ook nog een film over de spelen van 1928 die plaatsvonden in Amsterdam en Sankt Moritz, Zwitserland. Dit waren de eerste Winterspelen die niet in hetzelfde land als de Zomerspelen werden gehouden.

Maar verder ging het natuurlijk vooral over de Noorse sporters, en dan vooral van de winterspelen. Erg leuk om te zien. En gelukkig staat alles ook in het Engels aangegeven. Noren spreken erg goed Engels, ze krijgen dat dan ook al op school vanaf de leeftijd van 6 jaar.

Omdat het alweer lunchtijd was, hebben we in het museum een broodje gegeten. Daarna zijn we het naastgelegen Maihaugen binnengegaan. Dit is een openluchtmuseum met meer dan 200 historische gebouwen. Je ziet hier hoe men leefde in het Gudbrandsdalen vanaf de middeleeuwen tot ongeveer de jaren ’50. Leuk is ook dat er mensen in kostuums rondlopen die uitleg geven over de gebouwen. Met een QR-code kunnen we meer informatie opzoeken over de gebouwen. Ook kan je sommige gebouwen in of naar binnen kijken door glazen afscheidingen.

Omdat er schoolklassen rondliepen die bij de middeleeuwen gingen beginnen, hebben wij de route andersom gelopen en zijn we dus begonnen in de jaren ’50 en zo verder terug. Er is ook een leuk straatje met winkels en een apotheek uit de begin 1900.

Wat ik heel leuk vond, was dat het huis waarin koningin Sonja is opgegroeid in de jaren ’30 hier ook staat. Het huis werd gebouwd voor de familie Haraldsen en Vinderen in Oslo en werd voltooid in 1935.

Sonja is hier in 1937 geboren en ze heeft hier 31 jaar gewoond, tot aan haar verloving met kroonprins Harald die ze heeft leren kennen in 1959. Pas na 9 jaar kregen ze van Koning Olav V toestemming om te trouwen, Sonja was het eerste burgermeisje in Europa dat met een kroonprins trouwde. Ze verloofden in maart 1968 en trouwden op 29 augustus 1968. Tot hun trouwdag was de woning van Sonja haar ouders één van de weinige plekken waar ze elkaar konden ontmoeten. We kunnen het huis van binnen bezichtigen, het is grotendeels ingericht zoals in 1968, toen Sonja Haraldsen haar ouderlijk huis heeft verlaten. In 2018 werd de eerste verdieping van het huis naar Maihaugen gebracht, het jaar daarop kwam de tweede verdieping. In 2018 heeft het koninklijk paar het huis geopend op Maihaugen.

Daarna slenteren we langzaam terug in de tijd. Het is een ontzettend mooie omgeving om doorheen te lopen met al die oude gebouwen.

Uiteindelijk komen we uit bij de Garmo staafkerk. De staafkerk van Garmo kwam oorspronkelijk uit Garmo in Lom in de provincie Oppland. Ze werd gebouwd rond 1150 op de plaats van een eerdere kerk waarvan men vermoedt dat ze in 1021 door een Vikinghoofdman werd gebouwd. De inventaris van de kerk bestaat uit 17e- en 18e-eeuwse objecten met een preekstoel uit het Romsdal, een dal in de provincie Møre og Romsdal. In 1730 werd de staafkerk uitgebreid tot een kruiskerk in hout. Nadat de nieuwe parochiekerk werd gebouwd in 1879, werd de staafkerk gesloopt en de materialen verkocht op een veiling. In 1882 werd de kerk verkocht aan Anders Sandvig, die de delen naar Lillehammer bracht. De staafkerk werd opnieuw gebouwd in het openluchtmuseum Maihaugen in 1920-1921. Mede door de populariteit van het openluchtmuseum behoort deze staafkerk tot de meest bezochte staafkerken in Noorwegen.

Het was ondertussen al rond drie uur geworden. We besloten naar het centrum te gaan om wat te winkelen. Het was ook echt lekker weer om buiten te lopen, zeker na de kou van gisteren. Vandaag konden we lekker zonder jas (wel in een trui) buiten lopen. Rond half vijf zijn we een wijntje gaan drinken in een gastropub. Hier zijn we blijven hangen, we hadden eigenlijk geen zin om op en neer naar het hotel te gaan. Dus op tijd lekkere fish & chips gegeten en daarna terug naar het hotel. Waar Walter lang heeft moeten denken over welke foto’s hij op de website zal zetten. We hebben vandaag weer zo ontzettend veel foto’s gemaakt. Onder het menu Foto's kan je de overige foto's van deze dag zien.

Morgen vertrekken we naar ons laatste bestemming van deze reis, de hoofdstad Oslo.